Plenerowy pokaz filmu – Spotkanie z historią na Bulwarach nad Czarną Hańczą

W sobotę, 6 września 2025 roku, na Bulwarach nad Czarną Hańczą odbył się wyjątkowy pokaz plenerowy filmu dokumentalnego „Stalag IF Sudauen” w reżyserii Krzysztofa Dawida Kowalewskiego. Wydarzenie, zorganizowane przez Centrum Rozwoju Tradycji i Przyszłości, przyciągnęło liczne grono mieszkańców Suwałk oraz miłośników historii II Wojny Światowej.

Pokaz nie był tylko prezentacją filmu – to było spotkanie z pamięcią, historią i emocjami, które na długo pozostaną w sercach uczestników.

Film dokumentalny „Stalag IF Sudauen” – opowieść o miejscu zapomnianym

„Stalag IF Sudauen” to wstrząsający film dokumentalny ukazujący dzieje obozu jenieckiego w Suwałkach, funkcjonującego podczas II Wojny Światowej. W tym obozie, przez który przeszły tysiące jeńców wojennych z różnych krajów, życie straciło aż 46 000 osób.

Codziennością były tam głód, choroby, cierpienie i śmierć. Obóz, nazywany przez historyków „fabryką śmierci”, został niemal całkowicie zapomniany, a w miejscu dawnego cierpienia po wojnie powstało największe suwalskie osiedle mieszkaniowe.

Film reżysera Krzysztofa Dawida Kowalewskiego przywraca pamięć o tym miejscu, łącząc:

• wspomnienia ocalałych świadków,
• niepublikowane dotąd fotografie i dokumenty,
• analizy historyków,
• unikatowe materiały odnalezione w archiwach niemieckich i rosyjskich.

Wstrząsające świadectwo II Wojny Światowej

Projekcja na bulwarach miała wyjątkowy charakter. W otwartej przestrzeni, przy dużym ekranie, zgromadzeni widzowie mogli poczuć ciężar historii opowiedzianej obrazem i słowem.

Film ukazuje realia obozowego życia – od dramatycznych losów włoskich i radzieckich jeńców, przez niemiecką machinę wojenną, aż po tragiczny bilans śmierci. Każda minuta seansu była nie tylko dokumentem, lecz także ostrzeżeniem przed tym, dokąd prowadzi nienawiść, wojna i pogarda dla ludzkiego życia.

Spotkanie z reżyserem Krzysztofem Dawidem Kowalewskim

Jednym z najważniejszych punktów wydarzenia było spotkanie z autorem filmu. Krzysztof Dawid Kowalewski, twórca dokumentów i popularyzator historii, opowiedział o dwuletniej pracy nad filmem, podczas której udało mu się dotrzeć do cennych materiałów.

Reżyser zdobył dokumenty z archiwów niemieckich i rosyjskich, odnalazł niepublikowane wcześniej zdjęcia obozu oraz zarejestrował relacje osób, które pamiętały jego funkcjonowanie. W trakcie rozmowy z publicznością przybliżył także historie włoskich rodzin, których bliscy byli więzieni w Suwałkach.

Dzięki osobistemu zaangażowaniu twórcy widzowie mogli spojrzeć na temat nie tylko z perspektywy faktów historycznych, lecz także przez pryzmat ludzkich emocji i tragedii.

Znaczenie wydarzenia dla Suwałk i Suwalszczyzny

Pokaz filmu „Stalag IF Sudauen” był nie tylko wydarzeniem kulturalnym, ale przede wszystkim ważnym aktem pamięci historycznej.

Suwałki to miasto, którego krajobraz skrywa dramatyczną przeszłość. Dziś trudno wyobrazić sobie, że na miejscu nowoczesnych osiedli mieszkaniowych znajdował się kiedyś obóz jeniecki – miejsce cierpienia tysięcy ludzi.

Dlatego tak istotne jest przypominanie i nagłaśnianie tych historii, które łatwo mogłyby ulec zapomnieniu. Organizacja wydarzenia w plenerze, w przestrzeni miejskiej, jeszcze mocniej podkreśliła, że historia żyje obok nas i wymaga naszej uwagi.

Atmosfera wydarzenia – historia, refleksja i wspólnota

Wydarzeniu towarzyszyła wyjątkowa atmosfera. Publiczność zgromadzona nad Czarną Hańczą wspólnie przeżywała wstrząsające sceny, a późniejsza rozmowa z reżyserem była okazją do zadawania pytań i wymiany refleksji.

Dzięki obecności wielu mieszkańców Suwałk oraz osób zainteresowanych historią regionu, pokaz stał się nie tylko seansiem filmowym, ale także spotkaniem społeczności, która chce pamiętać i uczyć się z przeszłości.

Podziękowania dla uczestników i partnerów

Centrum Rozwoju Tradycji i Przyszłości pragnie serdecznie podziękować wszystkim, którzy uczestniczyli w pokazie oraz spotkaniu autorskim. Dziękujemy również partnerom i osobom wspierającym wydarzenie, dzięki którym mogło ono odbyć się w tak wyjątkowej formie.

Podsumowanie – pamięć, która zobowiązuje

Plenerowy pokaz filmu „Stalag IF Sudauen” udowodnił, że historia wciąż żyje i porusza, jeśli tylko pozwolimy jej wybrzmieć.

To wydarzenie było nie tylko projekcją filmu, lecz przede wszystkim lekcją pamięci o ofiarach obozu jenieckiego w Suwałkach. Spotkanie z reżyserem nadało całości wyjątkowy, osobisty wymiar.

Wierzymy, że takie inicjatywy pomagają nie tylko zrozumieć przeszłość, ale też budować przyszłość wolną od nienawiści i obojętności wobec ludzkiego cierpienia.

Organizatorzy: Łaźnia Cafe i Centrum Rozwoju Tradycji i Przyszłości

Partner: Suwalski Ośrodek Kultury